10 năm chuẩn bị cho cuộc “mổ não thức tỉnh” ở Việt Nam

26/10/2020 19:42

Trong khi bác sĩ khoan sọ, bóc khối u trong não, bệnh nhân vẫn tỉnh táo trả lời các câu hỏi, giơ chân tay và hát nguyên bài “Quảng Bình quê ta ơi”.

 

 

Sau hai ca mổ thức tỉnh có hỗ trợ của chuyên gia nước ngoài, bác sĩ Hệ và đồng nghiệp đã hoàn toàn làm chủ kỹ thuật.

 

Bệnh nhân 55 tuổi ở Quảng Bình được mổ cuối tháng 3/2019 tại Bệnh viện Việt Đức, là ca mổ não thức thức tỉnh thứ ba ở Việt Nam, là ca đầu tiên hoàn toàn do các bác sĩ Việt Nam thực hiện. Bệnh nhân bị đau đầu, tê bì và yếu tay, bác sĩ xác định khối u não kích thước 2×3 cm nằm ở vị trí ảnh hưởng đến chức năng vận động.

 

“Ở vị trí này nếu can thiệp cắt u không cẩn thận có thể gây liệt”, bác sĩ Hệ nói.

 

Bác sĩ đã trao đổi với bệnh nhân về phương pháp phẫu thuật mới và cho biết lần này không có sự trợ giúp của bác sĩ nước ngoài. Anh chấp thuận tham gia.

 

Ca mổ diễn ra trong 3 giờ, bác sĩ đã lấy được trọn vẹn khối u não cho bệnh nhân. Trong khi được phẫu thuật, bệnh nhân trò chuyện, cử động tay chân theo yêu cầu của bác sĩ, còn hát bài hát quê hương “Quảng Bình quê ta ơi”. Sau mổ, bệnh nhân tỉnh táo, sức khỏe ổn định, không có di chứng, đặc biệt tay không còn tê bì.

 

Bác sĩ Hệ cho biết phương pháp này đòi hỏi cả bệnh nhân và bác sĩ cùng phối hợp với nhau. Khi mổ, người bệnh tỉnh táo, phẫu thuật viên vừa mổ cắt tổn thương như khối u, khối dị dạng mạch não vừa giao tiếp với bệnh nhân.

 

“Chúng tôi có người đứng bên cạnh hướng dẫn bệnh nhân cử động tay, chân, đưa hình ảnh và đề nghị họ nhắc tên xem đây là hình gì, hoa gì, con gì. Cách này giúp bác sĩ hiểu mình cắt tổn thương nhưng không làm ảnh hưởng đến chức năng quan trọng như nói hay vận động của bệnh nhân”, bác sĩ Hệ nói.

 

Trong ca mổ, người bệnh đều nghe hết được những gì bác sĩ nói, nghe được tiếng động của dụng cụ phẫu thuật, của máy móc, máy thở, thậm chí nhìn thấy cả các thao tác của bác sĩ. Vì vậy, yêu cầu tiên quyết là bệnh nhân phải hợp tác.

 

Đây là phương pháp mất gần 10 năm mới áp dụng thành công, điều tiến bộ nhất của nó là giúp các bác sĩ cắt vùng u khó. Có rất nhiều trường hợp cần phải sử dụng phương pháp này này như u tế bào thần kinh đệm, khối u di căn não, dị dạng mạch não, người bệnh động kinh… ở cả người lớn và trẻ em.

 

“Mong muốn của bác sĩ là giữ được toàn bộ chức năng của bệnh nhân, để sau mổ, họ vẫn làm việc được, giao tiếp được. Khi gặp biến chứng liệt, câm, sẽ rất nặng nề, tạo gánh nặng cho chính bệnh nhân và gia đình”, bác sĩ Hệ nói.

 

Đến nay, có hơn 10 bệnh nhân đã được mổ não theo phương pháp thức tỉnh. Các bệnh nhân sau mổ đều phục hồi tốt, không có di chứng. Chi phí ca mổ tương đương với mổ truyền thống.

 

Việt Nam chưa có quy trình cho phương pháp mới này. Bác sĩ Hệ cho biết đang gửi đề tài cấp Bộ để xin phép đưa phương pháp này thành mổ thường quy tại Bệnh viện Việt Đức cũng như được ứng dụng tại các các cơ sở y tế khác. Việc thực hiện được phương pháp mổ thức tỉnh tại Việt Nam có thể giúp cho nhiều bệnh nhân sắp tới.

 

Theo PV Lê Nga/Báo VnExpress