Chuyển hạch siêu vi phẫu điều trị thành công phù bạch mạch cánh tay kết hợp tái tạo vú sau cắt bỏ do ung thư
06/01/2025 11:04
Bà N.T.K.O, 64 tuổi, là một trong những bệnh nhân đã trải qua hành trình đầy gian nan để chiến thắng di chứng phù bạch mạch tay sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú. Sau ca phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú, nạo vét hạch do ung thư và xạ trị sau mổ, bà O. gặp nhiều khó khăn trong sinh hoạt do cánh tay bị sưng to, nặng nề và thường xuyên bị đau nhức. Mặc dù khi theo dõi về tình trạng ung thư thì hoàn toàn ổn định, không hề có hiện tượng tái phát nhưng chứng phù bạch mạch còn làm cho cánh tay thường xuyên bị viêm mô tế bào, mỗi năm phải điều trị nhiều lần.
Khi được biết đến tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã có nhiều bệnh nhân được điều trị thành công các bệnh lý hệ thống bạch huyết, bà O. đã đến Khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức để được thăm khám và chữa trị. Tại đây các bác sỹ đã chẩn đoán bà O. bị phù bạch mạch tay sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú và đề nghị phương pháp phẫu thuật điều trị bằng chuyển vạt hạch tự do bằng kỹ thuật siêu vi phẫu.
Ca phẫu thuật diễn ra thành công và sau 1 tuần theo dõi hồi phục, bà O. đã có thể nhìn thấy những thay đổi tích cực trên cánh tay của mình. “Trước mổ bác sĩ trao đổi với tôi, sau phẫu thuật phải từ 5 – 6 tháng cánh tay tôi có thể nhỏ nhưng không ngờ sau mổ 6 ngày tay tôi đã nhỏ lại trông thấy. Cánh tay của tôi đã trở lại kích thước gần như tương đương với tay bên lành. Cảm giác nặng nề và đau nhức đã giảm nhiều so với trước đây và cánh tay có thể cử động tay một cách dễ dàng. Bác sĩ Việt Đức quá giỏi, ca mổ quá thành công”, bà O. vui mừng chia sẻ.
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà, Trưởng khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức cho biết: Ung thư vú là căn bệnh ung thư phổ biến nhất ở phụ nữ. Sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến vú, nạo vét hạch và xạ trị, nhiều bệnh nhân phải đối mặt với di chứng phù bạch mạch cánh tay. Đây là một biến chứng gây ra nhiều khó khăn trong sinh hoạt và ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. Người bệnh thường phải tìm đến nhiều nơi để chữa chạy nhưng đều không hiệu quả và bệnh sẽ càng ngày càng tiến triển nặng thêm.
Nguyên lý của siêu vi phẫu chuyển hạch là lấy được một vạt hạch từ một phần bình thường khác của cơ thể (ở các vị trí như bẹn, nách bên lành, hố thuợng đòn,…) để chuyển đến vị trí cánh tay bị phù bạch mạch. Khâu nối vạt hạch đó với các mạch máu nhỏ li ti nơi nhận bằng kỹ thuật siêu vi phẫu. Nếu vạt hạch sống tốt, nó sẽ giúp dẫn lưu bạch huyết, giảm sưng và cải thiện chức năng vận động của cánh tay. Đồng thời, kỹ thuật hút mỡ tạo hình sẽ giúp thon gọn cánh tay, mang lại thẩm mỹ cho người bệnh.
Bác sỹ sỹ chuyên khoa II Trần thị Thanh Huyền, 1 thành viên của kíp mổ cho biết: Khó khăn lớn nhất ở đây mà rất ít trung tâm trên thế giới thực hiện được kỹ thuật này vì các mạch máu nuôi hạch là các mạch siêu nhỏ đường kính chỉ từ 0.2 – 0.4mm (ước khoảng 1/3, 1/4 que tăm) nên đòi hỏi các phẫu thuật viên vi phẫu dày dặn kinh nghiệm, trang thiết bị hiện đại như kính hiển vi, dụng cụ, chỉ siêu vi phẫu (kích thước có khi chỉ 1/5 – 1/10 sợi tóc). Tuy nhiên do các bác sỹ Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức đã thực hiện thành công nhiều ca siêu vi phẫu nối lại các bộ phận cơ thể đứt rời môi, mũi, tai… cũng như khâu nối bạch mạch với tĩnh mạch chi thể nên kỹ thuật siêu vi phẫu không còn là khó khăn.
Để đảm bảo thành công cao nhất cho ca siêu vi phẫu chuyển hạch này, ngoài việc được Đảng ủy và Ban Giám đốc bệnh viện quan tâm trang bị kính hiển vi và dụng cụ siêu vi phẫu, bệnh viện còn đầu tư hệ thông máy móc chẩn đoán hiện đại chuyên dụng thăm dò hệ thống bạch mạch để có thể chẩn đoán vị trí tắc bạch mạch, xác định hạch bạch huyết có hay không, chức năng sống tốt hay không để có thể chẩn đoán và theo dõi tốt nhất cho người bệnh.
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà cho biết thêm: Mặc dù các phương pháp kỹ thuật điều trị phù bạch mạch như chuyển vạt hạch, nối bạch tĩnh mạch đã được triển khai thường quy tại Khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ, đội ngũ y bác sĩ khoa không ngừng học hỏi và cải tiến các kỹ thuật phẫu thuật ngang tầm thế giới. Kỹ thuật chuyển hạch siêu vi phẫu cũng đã được triển khai thành công tại khoa cho các cháu bé không may mắc chứng phù bạch mạch bẩm sinh ở trẻ em. Ngoài tạo hình chuyển hạch siêu vi phẫu điều trị phù bạch mạch tay, chân, các phẫu thuật viên còn có thể kết hợp tái tạo lại bầu ngực bị cắt bỏ do ung thư bằng chuyển vạt cơ thẳng bụng vi phẫu (Vạt DIEP), vạt cơ lưng to hoặc đơn giản chỉ là đặt túi nâng ngực. Việc kết hợp thành công hai kỹ thuật đỉnh cao này giúp cho người bệnh vừa được điều trị phù bạch mạch vừa tạo lại sự cân đối cho bầu ngực, mang đến kết quả tối ưu về chức năng và thẩm mỹ chỉ với số lần can thiệp tối thiểu cho người bệnh.
PGS.TS Nguyễn Hồng Hà cho biết thêm: Mặc dù các phương pháp kỹ thuật điều trị phù bạch mạch như chuyển vạt hạch, nối bạch tĩnh mạch đã được triển khai thường quy tại Khoa Phẫu thuật Hàm mặt – Tạo hình – Thẩm mỹ, đội ngũ y bác sĩ khoa không ngừng học hỏi và cải tiến các kỹ thuật phẫu thuật ngang tầm thế giới. Kỹ thuật chuyển hạch siêu vi phẫu cũng đã được triển khai thành công tại khoa cho các cháu bé không may mắc chứng phù bạch mạch bẩm sinh ở trẻ em. Ngoài tạo hình chuyển hạch siêu vi phẫu điều trị phù bạch mạch tay, chân, các phẫu thuật viên còn có thể kết hợp tái tạo lại bầu ngực bị cắt bỏ do ung thư bằng chuyển vạt cơ thẳng bụng vi phẫu (Vạt DIEP), vạt cơ lưng to hoặc đơn giản chỉ là đặt túi nâng ngực. Việc kết hợp thành công hai kỹ thuật đỉnh cao này giúp cho người bệnh vừa được điều trị phù bạch mạch vừa tạo lại sự cân đối cho bầu ngực, mang đến kết quả tối ưu về chức năng và thẩm mỹ chỉ với số lần can thiệp tối thiểu cho người bệnh.
Phòng Công tác xã hội