Những điều cần biết về hậu môn nhân tạo đại tràng

05/10/2022 09:01

1. Đặc điểm của hậu môn nhân tạo hồi tràng:

 

– Hậu môn nhân tạo đại tràng là việc phẫu thuật tạo lỗ mở từ một đoạn đại tràng ra thành bụng. Hậu môn nhân tạo đại tràng có thể tạo ra bất cứ chỗ nào của khung đại tràng, có thể tạm thời hoặc vĩnh viễn tùy thuộc vào nguyên nhân của phẫu thuật.

 

 

– Thường có màu hồng hoặc đỏ, thường ẩm ướt và mềm, thường sưng to sau phẫu thuật.

 

– Có thể dễ dàng chảy máu khi bị va chạm nhẹ nhưng rất dễ cầm máu

 

– Không có cảm giác hoặc thấy đau khi chạm vào.

 

– Hình dạng và kích thước sẽ thay đổi trong khoảng 6 tuần sau mổ.

 

– Hình thể HMNT đại tràng: thường cao hơn với mặt da có thể phù nề một số ngày sau phẫu thuật sau đó giảm dần.

 

– Những chất thải từ đại tràng sẽ được thải qua hậu môn nhân tạo và cần được thu thập bởi bộ chăm sóc hậu môn nhân tạo. Chất thải của HMNT đại tràng tùy thuộc vào vị trí của HMNT trên đoạn đại tràng mà có thể sệt, nhão, đặc giống phân và có mùi.

 

– Chất thải của HMNT đại tràng phải: 0,5l/ngày.

 

2. Hướng dẫn thay bộ chăm sóc hậu môn nhân tạo:

 

Bộ chăm sóc hậu môn nhân tạo có loại một mảnh và hai mảnh. Loại một mảnh là đế dán và túi chứa chất thải dính liền. Loại hai mảnh là đế dán và túi chứa chất thải tách biệt, kết nối với nhau qua vòng gắn.

 

 

Lưu ý:

 

– Nếu HMNT không tròn, khi đo bạn phải chú ý đến hướng của HMNT, bạn phải vẽ hướng ngược lại ở mặt đế dán nếu không bị ngược hướng khi dán, tốt nhất nên đo và cắt trên giấy trước.

 

– Bạn nên thay bộ chăm sóc HMNT mới vào buổi sáng sớm khi chưa ăn uống gì. Bạn nên lên lịch cụ thể cho thời gian thay túi mới với HMNT đại tràng có thể từ 5 – 7 ngày. Bạn nên xả túi chất thải thường xuyên, trung bình 3-5 lần/ngày, khi đầy 2/3 túi. Việc xả đều đặn giúp ngăn ngừa đế dán bị rò rỉ, tăng thời gian sử dụng và tránh cho túi bị phồng căng quá.

 

– Thông thường bạn sẽ dùng loại đế bằng hoặc một mảnh trong chăm sóc. Tuy nhiên một số trường hợp phải sử dụng đế lồi, vòng chống loét và đeo đai HMNT như HMNT quá bằng phẳng hoặc thụt vào trong, bị nghiêng hay bị bít đầu, da bụng nhão, có nếp nhăn, có sẹo… Cần sự hướng dẫn của nhân viên y tế để có các can thiệp phù hợp.

 

3. Dinh dưỡng:

 

– Chế độ ăn uống cân bằng dinh dưỡng

 

– Ăn chậm và nhai kỹ thức ăn

 

– Uống nhiều nước, nước trái cây

 

Một số đồ ăn làm giảm mùi phân: sữa chua, bơ sữa tự nhiên, nước quất ép.

 

Tránh một số đồ ăn tăng sinh hơi như: đồ uống có ga, kẹo cao su, tỏi, hành, gia vị…

 

Các loại thức ăn làm tăng mùi phân như: cá, trứng, hành tỏi, cải bắp, súp lơ.

 

Một số loại thức ăn có thể gây tắc nghẽn như: măng, hồng, ngũ cốc, hoa quả khô.

 

4. Sinh hoạt, vận động với người có HMNT đại tràng:

 

– Tắm rửa vệ sinh cơ thể như bình thường, lưu ý nước và xà phòng không chảy vào trong hoặc gây tổn thương HMNT.  Nên chọn xà phòng trung tính, không để lại dư chất khi tắm.

 

– Trang phục: bạn có thể ăn mặc như thường lệ, có thể đeo túi chất thải ở phía trong hoặc ngoài đồ lót miễn là bạn cảm thấy thoải mái.

 

– Khi bạn đã hoàn toàn phục hồi, có thể trở lại với công việc và đi lại, du lịch bình thường. Bạn nên mang theo bộ chăm sóc HMNT dự phòng. Đối với đi lại bằng máy bay, vì quy định nghiêm ngặt không được mang kéo nên bạn có thể cắt sẵn đế dán và nên để bộ chăm sóc HMNT ở hành lý xách tay cho thuận tiện, thắt dây an toàn ở trên hoặc dưới hậu môn nhân tạo.

 

– Hoạt động thể thao, tình dục và quan hệ cá nhân bình thường, nên xả túi trước và dùng túi đục để che đi chất thải.

 

5. Các biến chứng thường gặp của hậu môn nhân tạo đại tràng:

 

– Hoại tử HMNT

 

– Chảy máu HMNT

 

– Viêm tấy da xung quanh HMNT

 

– Phát ban bên dưới đế dán

 

– Thoát vị xung quanh HMNT

 

– HMNT bị thụt vào trong

 

– HMNT bị sa xuống

 

– HMNT bị bóc tách khỏi da xung quanh

 

ThS Nguyễn Ngọc Thực, Điều dưỡng trưởng

Trung tâm Phẫu thuật Đại trực tràng & Tầng sinh môn