Chẩn đoán phình động mạch não

26/10/2020 07:40

Bác sỹ làm thế nào để chẩn đoán phình động mạch não?

Chúng ta biết rằng, phình động mạch não là dị dạng mạch não rất hay gặp. Khoảng 3-5% dân số bị phình động mạch não. Nhưng không phải tất cả những người phình động mạch não đều được chẩn đoán. Vì phần lớn họ không biểu hiện lâm sàng, không dấu hiệu bệnh. Người bệnh biểu hiện bệnh khi phình động mạch não vỡ, gây chảy máu trong não (chảy máu khoang dưới nhện), hoặc túi phình động mạch lớn hơn gây chèn ép (sụp mi, hoặc đau đầu), một số ít bị co giật. Khi nghi ngờ người bệnh bị phình động mạch não, bác sỹ sẽ cho người bệnh thực hiện thăm dò chẩn đoán hình ảnh để chẩn đoán xác định: chụp mạch máu não, chụp cắt lớp vi tính mạch, chụp cộng hưởng từ mạch. Trong 3 phương pháp chẩn đoán hình ảnh trên, chụp mạch não được coi là chuẩn vàng trong chẩn đoán phình động mạch não.

Chụp mạch não: đây là phương pháp chính xác nhất chẩn đoán phình động mạch não. Phương pháp này có nhiều ưu điểm như: chẩn đoán chính xác nhất, mô tả chi tiết nhất hình thái túi phình, mạch máu nơi túi phình xuất hiện, các mạch máu nhỏ xung quanh… để đưa ra phương pháp điều trị tối ưu nhất. Tuy nhiên, đây là phương pháp thăm dò chảy máu: bác sỹ luồn ống nhựa nhỏ rỗng nòng (gọi là catheter) tại động mạch đùi ở vùng bẹn. Đưa ống nhựa đó qua động mạch chủ bụng, động mạch chủ ngực, tim, động mạch cảnh và tới động mạch não. Thuốc cản quang được bơm qua catheter và chụp phim. Hình ảnh phình động mạch não sẽ thấy rõ trên phim (Hình 1). Phương pháp chụp mạch não có một số nhược điểm: người bệnh cần nằm bệnh viện 1-2 ngày, một số biến chứng như: chảy máu tại chọc kim qua da ở đùi, nhiễm trùng, dị ứng thuốc cản quang, co thắt mạch não, vỡ túi phình, chấn thương động mạch…

 

Chụp cắt lớp vi tính mạch chẩn đoán chính xác phình động mạch não tới trên 95%. Người bệnh được chụp cắt lớp vi tính sọ não dựng hình mạch não. Hình ảnh túi phình thấy rõ trên phim (Hình 2). Chụp cắt lớp vi tính mạch có nhiều ưu điểm như: không cần tiêm, nhanh, người bệnh không cần nằm viện, không đau, giá chụp rẻ hơn so với chụp mạch. Nhưng phương pháp này cũng có nhược điểm: tỷ lệ chẩn đoán chính xác phình động mạch não thấp hơn chụp mạch não, khó xác định túi phình nếu trong não có dị vật kim loại, túi phình nằm sát nền sọ, không đánh giá được các mạch máu nhỏ xung quanh túi phình động mạch.

Chụp cộng hưởng từ mạch cũng cho phép chẩn đoán phình động mạch não (Hình 3). Người bệnh được chụp cộng hưởng từ sọ não dựng hình mạch. Nhược điểm của chụp cộng hưởng từ là tỷ lệ chẩn đoán xác định phình mạch não thấp hơn (90%), một số trường hợp không thể chụp (mảnh kim loại trong cơ thể người bệnh như: nút tắc mạch, can thiệp mạch vành, đeo máy tạo nhịp tim…), giá chụp cao hơn chụp cắt lớp vi tính. Ưu điểm của cộng hưởng từ là phương pháp thăm dò không chảy máu, thực hiện được nhiều lần, không dùng tia xquang.

Tóm lại, để chẩn đoán xác định phình động mạch não, chúng ta có thể sử dụng 1 trong ba phương pháp: chụp mạch não, chụp cắt lớp vi tính mạch và chụp cộng hưởng từ mạch. Phương pháp chụp mạch não là phương pháp chính xác nhất, mô tả chi tiết nhất túi phình động mạch và mạch máu xung quanh. Phương pháp chụp cắt lớp mạch và chụp cộng hưởng từ mạch có độ chính xác thấp hơn, thường được sử dụng sàng lọc người bệnh và theo dõi khám định kỳ người bệnh phình động mạch não.

Nhằm giúp người dân hiểu rõ hơn về cách phòng, chăm sóc, theo dõi và điều trị các bệnh lý Dị dạng mạch máu não, ngày 31 tháng 10 năm 2020, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức sẽ tổ chức chương trình Khám và tư vấn miễn phí bệnh lý Dị dạng mạch máu não.

 

Tham gia chương trình, người dân sẽ có cơ hội thăm khám trực tiếp cùng chuyên gia – PGS.TS Đồng Văn Hệ:

 

+ Chủ tịch Hội Phẫu thuật Thần kinh ASEAN, Phó Chủ tịch Hội Phẫu thuật Thần kinh Việt Nam

 

+ Ủy viên Ban chấp hành Hội Phẫu thuật Thần kinh Châu Á

 

+ Giám đốc Trung tâm Đào tạo, Hội Phẫu thuật Thần kinh Châu Á tại Việt Nam

 

+ Ủy viên Ban chấp hành Hội phẫu thuật mạch máu não Thế Giới

 

+ Phó Giám đốc Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức

 

+ Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Thần kinh, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức.

 

Tham gia chương trình, ngoài được các chuyên gia tư vấn miễn phí, 05 Người bệnh có chỉ định chụp Cắt lớp vi tính đầu tiên, đặt lịch trước qua Tổng đài 19001902 sẽ được chụp Cắt lớp vi tính miễn phí.

 

Thời gian: 7h30 ngày 31 tháng 10 năm 2020 (Thứ Bảy)

 

Địa điểm: Phòng khám số 9 và Phòng khám số 11, tầng 2 nhà C4, Khu khám bệnh theo yêu cầu, Bệnh viện Hữu nghị Việt Đức, 40 Tràng Thi – Hoàn Kiếm – Hà Nội.

 

Để đặt lịch khám và tư vấn miễn phí, người dân vui lòng liên hệ Tổng đài CSKH 19001902.

 

PGS.TS Đồng Văn Hệ – Giám đốc Trung tâm Phẫu thuật Thần kinh